| طراحی یک سیستم یادگیری الکترونیکی با استفاده از هستی شناسی در وب معنایی |
| کد مقاله : 1060-NEXT |
| نویسندگان |
|
مریم دانشمندی *1، حیدر پرماه2، فاطمه آقاپور آرانی1، علی معینی3 1دانشگاه تربیت مدرس 2مدیر تعالی سازمانی/ مرکز فناوری های دیجیتالی دانشگاه تهران 3دانشکده علوم پایه مهندسی |
| چکیده مقاله |
| یادگیری الکترونیکی با بکارگیری فناوری‌های رایانه‌ایی و اینترنتی موجب تسهیل آموزش و یادگیری شده و همچنین با برداشتن موانع زمان و مکان برای فراگیران، یکی از پراستفاده ترین فناوری‌ها در حال حاضر است. برخی تغییرات محیط همانند شیوع ویروس کرونا نیز بر نحوه استفاده و بکارگیری یادگیری الکترونیکی تاثیر فراوانی گذاشته است. هستی شناسی موجب می‌شود که بتوان ضمن شناخت پیچیدگی های یک حوزه، بر تغییرات احتمالی آن حوزه نیز به خوبی غلبه کرد. با توجه به اهمیت حوزه یادگیری الکترونیکی و همچنین مزایای هستی شناسی، این تحقیق با استفاده از ادبیات و هستی شناسی های موجود، و با توجه به سه مولفه اصلی یادگیری الکترونیکی شامل: محتوای آموزشی، زیر ساخت فنی و نیروی انسانی، به طراحی هستی شناسی یادگیری الکترونیکی با استفاده از نرم افزار پروتژ پرداخته است. یادگیری الکترونیکی روشی برای تسهیل آموزش و یادگیری مبتنی بر فناوری های رایانه ای و اینترنتی است. یادگیری الکترونیکی یک فعالیت مشترک بین تعدادی از افراد در رشته های مختلف مانند طراحی آموزشی، چندرسانه ای، گرافیک و تولید محتوای آموزشی است. معلمان و اساتید همواره در تلاش بودند دوره های متناسب را برای فراگیران خود طراحی و ارائه نمایند، با توجه به اینکه فراگیر دارای ویژگیهای منحصر به فرد و خاص خود می باشدآموزش از راه دور بهترین ابزار جهت ارائه بهترین اهداف آموزشی به فراگیران نه تنها بر اساس ترجیحات بلکه بر اساس نیازهای آنها است.(Cassidy, 2012) یادگیری الکترونیــک امــکان یادگیــری مادام العمـر بـدون محدودیـت زمانـی و مکانـی بـرای هـر فـرد فرآهم آورده است. یادگیری الکترونیــک امــکان اســتفادة مجــدد از محتــوای اطلاعاتی، قابلیــت اندازه گیــری عملکــرد و امــکان آمــوزش شــخصی را فراهــم مــیآورد. ایــن کاربردهــا خــود منجــر بــه انجــام فعالیتهــای گســترده در نظــام یادگیری الکترونیــک می شــوند. (Hodhod et al., 2010) براساس تعریف « گروبر » (Gruber, 1993) هستی شناسی "یک درک مشترک و عام از یک دامنه است که می تواند بین مردم و سرتاسر سیستم های کاربردی ارتباط برقرار کند". از نظر وی هستی شناسی مفهومــی بــرای فهــم مشــترک از حوزه هــای مختلــف علمــی می باشد. وی بیان می کند که هستی شناســی مجموعــه ای از مفهوم هــا، رابطه هــا، کارکردهــا، بدیهیــات و نمونه هــا را شــامل می شــود. به طــور خلاصــه، می تــوان بیــان کــرد کــه هستی شناســی بــرای مشــخص نمودن واژه هــای مـورد اسـتفاده در دامنـهای خـاص و روابـط بیـن آنهاسـت (Popov et al., 2003). بنابراین، هستی شناسی ها به جای این که فقط به متخصصان انسانی متکی باشند، نمایشی از دانش رسمی و توافق آمیز از حوزه مورد علاقه است که توسط جامعه دامنه، مورد توافق واقع شده است. هستی شناســی سیســتمی اســت کــه می توانــد در بحــث اصــلاح و به روزرســانی سیســتمهای آمــوزش از راه دور نقش مهمی ایفا کنند. تغییر سبک آموزش دانشجویان به روش های الکترونیک و مجازی هم دارای اثرات مثبت و هم منفی در این حوزه هم برای افراد و هم برای موسسات آموزش عالی بوده است. از طرفی برخی عوامل همانند بیماری کوید 19 نه تنها باعث تغییر سبک آموزش عالی گردیده است بلکه تغییر شیوه های آموزش گردیده است. به همین دلیل طراحی هستی شناسی آموزش الکترونیک می تواند نگرش را نسبت به این حوزه متحول گرداند که این امر می تواند اصلاح و به روزرسانی سیستمهای آموزش الکترونیک را تسهیل سازد. لذا این تحقیق تلاش می کند هستی شناسی یادگیری الکترونیکی را ارائه نماید، که در نهایت می تواند به عنوان پایه ای برای توسعه دوره های یادگیری الکترونیکی جدید، با توجه به شرایط دنیای امروز، مورد استفاده قرار گیرد. ساختار مقاله به این شکل است که در ابتدا مفاهیم اولیه تعریف گردیده، سپس با استفاده از هستی شناسی‌های موجود در زمینه یادگیری الکترونیکی، مولفه‌های اصلی یادگیری الکترونیک شناسایی شده و در نهایت هستی شناسی آموزش الکترونیک با استفاده از نرم افزار پروتژ ترسیم شده است. یادگیری الکترونیکی به اصطلاح به یادگیری آنلاین گفته می‌شود که به کاربر امکان می‌دهد از هر کجا و هر زمان به مطالب و محتوای مورد نیاز خود دسترسی پیدا کند. یادگیری الکترونیکی مزایای بی‌شماری به همراه دارد، مزایایی همچون سرعت، سهولت آموزش، افزایش رضایتمندی فرآگیران، افزایش بهره وری، کاهش محدودیتهای زمانی و مکانی، راحتی و آرامش در آموزش و کاهش هزینه‌ها از آن جمله اند. اما طراحی سیستم های یادگیری الکترونیکی به دلیل پیچیدگی‌ها و تغییرات مداوم آنها با چالش‌های بسیاری روبه رو می باشد. یک راه غلبه بر این مشکل استفاده از هستی شناسی می‌باشد. با استفاده از هستی شناسی در حوزه یادگیری الکترونیکی اصلاح و به روز رسانی اینگونه سیستم‌ها به راحتی انجام پذیر است. سیستم یادگیری الکترونیکی بر مبنای هستی شناسی قابلیت استفاده مجدد از محتوا را به راحتی میسر می‌سازد همچنین با استفاده از این سیستم‌ها فرآگیران می‌توانند مفاهیم را به راحتی به خاطر بسپارند. این گونه سیستم‌ها پردازش درخواست‌های کاربران با حجم زیاد را نیز ممکن می‌سازد که این امر باعث افزایش بهره‌وری و کارایی سیستم می‌گردد. لذا در این تحقیق تلاش شد تا با استفاده از هستی شناسی‌های موجود در این زمینه مولفه‌های اصلی آموزش الکترونیک که شامل الف) محتوای آموزشی، ب)زیر ساخت فنی و ج)نیروی انسانی شناسایی شده و سپس هستی شناسی آموزش الکترونیک با استفاده از نرم افزار پروتژ ترسیم شده است. |
| کلیدواژه ها |
| یادگیری الکترونیکی،وب معنایی، هستی شناسی،روش‌های یادگیری، پروتژ |
| وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |