| تجربه زیسته شرکت در مصاحبه دکتری به صورت الکترونیک |
| کد مقاله : 1045-NEXT |
| نویسندگان |
|
کیمیا مهدوی * گروه علوم پایه-دانشکده دامپزشکی- دانشگاه تهران-تهران-ایران |
| چکیده مقاله |
| تجریه زیسته شرکت در مصاحبه دکتری به صورت الکترونیک 1. کیمیا مهدوی, دانشجوی دکتری تخصصی فیزیولوژی, دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران k.mahdavi@ut.ac.ir چکیده فرآیند مصاحبه نقش بسیار اساسی در روند گزینش دانشجویان مقطع دکتری ایفا می‌کند. جلسه مصاحبه اولین بزنگاه رویایی داوطلب با اساتید گروه مورد نظر است و چنانچه در مقاطع پیشین تجربه آشنایی با این اساتید صورت نگرفته باشد, در بازه زمانی مصاحبه تصویر کلی توانمندی‌های علمی-پژوهشی و شاخصه‌های اخلاقی داوطلب در ذهن اساتید شکل می‌گیرد. پس از همه‌گیری بیماری کرونا و اثرات آن بر ابعاد مختلف آموزش در جهان, روند مصاحبه در دانشگاه‌های ایران نیز دستخوش تغییر شد. برگزاری این جلسات در بستر نرم‌افزارهای مختلف الکترونیکی در کنار شناسایی مزایا و معایب این شیوه از ارزیابی, تجربیات جدیدی در این زمینه برای گروه‌های مختلف دخیل در این فرآیند فراهم آورده است. بنده به عنوان یکی از داوطلبین دکتری سال 99 تجربه حضور خود در جلسات مصاحبه الکترونیکی را در غالب این مقاله عرضه می‌دارم تا سهم اندکی در شناخت جامع یکی از ابعاد تغییرات سیستم آموزشی در دوران مواجهه با بیماری کرونا داشته باشم. کلیدواژه: آموزش الکترونیک- دکتری تخصصی- کرونا-نرم افزار آموزشی- مصاحبه دکتری مقدمه شرکت در جلسه مصاحبه یکی از مراحل اصلی در فرآیند ارزیابی داوطلبان مقطع دکتری تخصصی محسوب می‌شود. در جلسه مصاحبه در مدت زمان تعیین شده داوطلبان از جنبه‌های مختلف مورد سنجش و ارزیابی اساتید قرار می‌گیرند تا قابلیت‌های مورد نیاز برای تحصیل در این مقطع در آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد. این فرآیند به خودی خود برای شخص داوطلب رویدادی استرس‌زا به شمار می‌‌رود; چرا که در زمانی کوتاه بایستی توانمندی خود را به افراد صاحب نظر در رشته مورد تقاضا اثبات کند. پس از وقوع همه گیری ویروس کرونا و با ایجاد بسترهای آموزشی الکترونیکی فرآیند مصاحبه نیز دستخوش تغییر شد. استفاده از نرم‌افزارهای با قابلیت برقراری ارتباط صوتی و تصویری گروهی جایگزین شیوه مرسوم مصاحبه حضوری گشت. با توجه به عدم سابقه استفاده از این فضا در مصاحبه‌های دانشگاهی داخل کشور, برای نخستین بار فرآیند مصاحبه به صورت مجازی و در بستر نرم‌افزارهای الکترونیکی در مقطع دکتری در دانشگاه‌های کشور صورت پذیرفت. بیان مسئله من به عنوان داوطلب مقطع دکتری تخصصی در سال 99 پس از کسب رتبه لازم, در مرحله دوم (مصاحبه) به صورت مجازی شرکت نمودم. از آن جایی که هیچ تجربه قبلی از این شیوه شرکت در مصاحبه نداشتم و در دوره‌های قبلی نیز تا به حال مصاحبه به این شکل صورت نگرفته بود لذا علاوه بر استرس و دغدغه‌های پیشین مربوط به جلسه مصاحبه نگرانی ناشی از استفاده از نرم‌افزارهای الکترونیکی جدید, قطعی و یا کندی اینترنت, احتمال ایجاد اشکال در نرم‌افزار در حین مصاحبه (قطعی صدا و تصویر) و ... نیز بر موارد پیشین افزوده شد. راه حل به کار گرفته شده پس از آگاهی از این شیوه مصاحبه با مراجعه به سایت دانشگاه‌های مقصد (دانشگاه تهران, دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه شیراز) اطلاعات لازم در مورد شرکت در جلسه آزمون را کسب کردم. خوشبختانه در هر مقطع دانشکده مورد نظر با درج اطلاعیه, داوطلبین مصاحیه را در مورد چگونگی برگزاری این جلسه راهنمایی می‌نمود. نرم‌افزارهای مورد نیاز جهت شرکت در جلسه توسط سایت دانشگاه‌ها در اختیار دانشجویان قرار گرفت و از طریق ویدئو آموزشی یا فایل راهنما در مورد چگونگی نصب و کاربرد آن‌ها توضیحات کاملی ارائه شد. از سوی دیگر مسئولین انفورماتیک هر دانشگاه با برقراری جلسه آزمایشی پیش از تشکیل جلسه اصلی از امکان برقراری ارتباط و آشنایی داوطلب با محیط نرم افزار اطمینان حاصل کردند. در هر مرحله دسترسی آسان به مسئولین انفورماتیک و راهنمایی دائمی آن‌ها نقش مهمی در کاهش استرس ناشی از استفاده از محیط الکترونیک مصاحبه داشته است. در نهایت در روز مصاحبه پس از ورود به اتاق مجازی اساتید زمانی را در جهت اطمینان از برقراری کامل ارتباط صرف کردند و پس از پرسش و پاسخ‌های شفاهی در قسمت سنجش دانش زبان خارجی با آپلود متن زبان مورد نظر از نظر ترجمه و درک مفاهیم, بنده را مورد سنجش قرار دادند تا کوچکترین تفاوتی با مصاحبه حضوری احساس نشود. در نهایت چنانچه در ارتباط دانشجویی در زمان مصاحبه اختلالی ایجاد می‌شد شرایط و امکاناتی جهت برگزاری مجدد مصاحبه در چارچوب مشخص و رفع ایرادات پیشین فراهم گشته بود. نتیجه‌گیری (جمع‌بندی مزایا و معایب) شرکت در جلسه مصاحبه دکتری به صورت مجازی از جهتی سبب کاهش بخشی از استرس داوطلب که ناشی از برخورد رو در رو با جمعی از اساتید است, می‌گردد. داوطلب می‌تواند یا فراهم آوردن شرایطی آرامش بخش در محیط خانه در جلسه مصاحبه شرکت کند که این امر بدون شک سبب افزایش کارایی ذهنی او نیز می‌شود. در بسیاری از موارد داوطلبان برای شرکت در مصاحبه‌های حضوری ناچار به سفر از شهری به شهر دیگر هستند که علاوه بر بار مالی, شرایط اسکان و تغذیه داوطلب در طی آن روز بی شک می‌تواند در کاهش تمرکز داوطلب اثرگذار باشد. با ایجاد امکانات مصاحبه مجازی افراد در دورترین نقطه نسبت به دانشگاه مورد نظر با کمترین هزینه و بدون ایجاد اختلال در روند عادی زندگی در جلسات شرکت می‌کنند. امکانات مختلف فضای الکترونیک امکان سنجض دانشجو از تمامی ابعاد به همان شیوه مصاحبه‌های حضوری فراهم آورده است. در کنار این نقاط مثبت, معایبی همچون عدم آشنایی کافی داوطلبان با نرم‌افزارهای الکترونیک, قطعی و یا کندی در اینترنت, مشکلات نرم افزاری سیستم, قطعی احتمالی برق, عدم استفاده برخی از اساتید از امکانات نرم افزار (روشن نکردن دوربین اساتید, عدم بارگذاری فایل زبان جهت سنجش قدرت خوانش و ترجمه دانشجو و ...) می‌توانند سبب کاهش کیفیت این شیوه از مصاحبه گردند اما بی شک با رفع این موارد, استفاده از بسترهای ایجاد شده در محیط الکترونیک به خصوص در مواردی که بعد مسافت مطرح است می‌تواند به عنوان جایگزین مناسبی برای مصاحبه حضوری مطرح گردد. |
| کلیدواژه ها |
| آموزش الکترونیک- دکتری تخصصی- کرونا-نرم افزار آموزشی- مصاحبه دکتری |
| وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |