| تبیین راهکارهایی جهت افزایش کیفیت آموزش مجازی گروه هنر با تاکید بر واحد عملی-نظری درس مبانی هنرهای تجسمی ۲ (رنگ) رشته مجسمه سازی |
| کد مقاله : 1022-NEXT |
| نویسندگان |
|
نرگس حریریان * عضو هیئت علمی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران. |
| چکیده مقاله |
| به دنبال همه گیری بیماری کرونا، دانشگاه ها در سراسر کشور از جمله پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران از اسفند ۱۳۹۸ تعطیل شد و ضرورتا آموزش از مهر ۱۳۹۹ به صورت مجازی ادامه پیدا کرد. با آنکه سابقه ی آموزش از راه دور در جهان به صد و پنجاه سال پیش باز می گردد، و از پیشرفته ترین روش های آموزشی مطرح در جهان است، اما انتقال اجباری و ناگهانی آموزش حضوری به آموزش مجازی در بحران کرونا و عدم آمادگی بیشتر دانشگاه ها در ایران، موجب چالش های فراوانی در زمینه ی آموزش شد. در جهان امروز بسیاری از تبادلات به صورت مجازی اتفاق می افتد؛ بازدید از موزه ها وکتابخانه ها در فضای مجازی امکان پذیر است و رایانه ها ابزار های بسیار متنوع و کارآمدی جهت خلق آثار هنری در اختیار هنرمندان می گذارند. در چنین شرایطی و همزمان با مواجه شدن اجباری با آموزش رشته ی هنر در فضای مجازی نیازمند نگاهی نو و کاربردی به فرایند آموزش هستیم. با توجه به اینکه در آغاز این مسیر قرار داریم؛ پژوهش و مطالعه در این زمینه ضرورت دارد، تا با استفاده از قابلیت های متنوع فضای مجازی، امکان ایجاد فضای آموزشی موثر و موفق فراهم آوریم. از بزرگترین چالش های پیش روی اساتید و دانشجویان، برگزاری کلاس های عملی در فضای مجازی است. که پاسخ و راهکارهای آن از پیش تعیین نشده و مدرسان می باید با توجه به رشته های تخصصی خود، راهکارهایی را برای رویارویی با این شرایط طراحی کنند. سوالات پژوهش پیش رو عبارتند از: چه راهکارهایی را می توان به کار بست تا آموزش مجازی اجباری در بحران کرونا، به تجربه ای موثر، ارزنده و پویا تبدیل شود؟ چالش ها و فرصت های پیش رو در آموزش مجازی واحد درس مبانی هنرهای تجسمی۲(رنگ)، چیست؟، چگونه می توان این چالش ها را برطرف کرد و فرصت ها را توسعه بخشید؟ و در نهایت این فرصت ها در آینده چه تاثیری بر آموزش رشته مجسمه سازی خواهند گذاشت ؟ متون و مقالاتی که در باب آموزش مجازی در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته اند به طور خلاصه به این موضوعات پرداخته اند؛ ضرورت آموزش مجازی در آموزش عالی ایران، انواع دانشگاه های مجازی موجود، انواع روش های آموزش مجازی، مزایا، معایب و فرصت ها و چالش های یادگیری مجازی و همچنین تاریخچه و نظریه های آموزش از راه دور. آنچه در پژوهش ها دیده نشد؛ تطبیق موارد فوق با رشته های هنر و کلاس های عملی- نظری رشته ی مجسمه سازی می باشد، که این پژوهش با تاکید بر مبانی هنرهای تجسمی ۲ (رنگ) به آن می پردازد. پژوهش، کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه با اساتید و دانشجویان رشته مجسمه سازی) انجام گرفته است. این نوشتار با طرح چالش ها و فرصت ها از نظر: ابزاری، عاطفی و ارتباطی، یادگیری و همچنین محیط زیستی؛ دستاوردها و راهکارهای تجربه شده ی واحد عملی مبانی هنرهای تجسمی ۲(رنگ) در سه نیمسال گذشته را با تاکید بر تعامل و یادگیری اینگونه بیان می کند: مشاهده و ثبت فضا و مکان پیرامون دانشجو با استفاده از تجربه زیسته ی آن ها در دوره ی قرنطینه در جهت پرورش ایده های نو و تنوع تمرین، استفاده ترکیبی از نرم افزارها و محیط های متنوع رایانه ای و ابزارهای دستی، استفاده از مواد در دسترس به جای مواد متداول؛ جهت ساخت ماکت های طراحی شده و ایده های حجمی، مشارکت دانشجو در مطالعه و جستجوی مباحث مربوط به رنگ و ارائه ی آن در کلاس، برگزاری کلاس ها در زمان تعریف شده به شیوه ی همزمان(برخط) با دوربین باز(چهره به چهره) جهت افزایش تعامل، استفاده از امکانات آموزش مجازی مانند؛ تدریس همزمان، پیامک، بارگزاری فایل های صوتی-تصویری و اسناد؛ که موجب پویایی و افزایش یادگیری می شوند، افزایش تعامل بین دانشجویان با انجام پروژه های گروهی، ارائه ی مستمر تمرین های دانشجویان و نقد و گفتگوی گروهی (با هدایت استاد)، اختصاص سهم کمتری از نمره به کارهای پایانی و ارزیابی بر اساس مشارکت و نوآوری دانشجویان در طول جلسات کلاس. نتایج حاصل بیانگر آن است که؛ برنامه های اموزش مجازی می بایست تنوع لازم داشته باشـند تا مورد استقبال قرار بگیرند، یادگیری مجازی در کلاس هایی که وابسته به ابزارهای فنی-کارگاهی نیست می تواند به اندازه یادگیری سنتی موثر عمل کند و فرصت های تازه ای که تجربه ی آموزش مجازی بوجود آورد موجب تفکر و تامل در خصوص تدریس و روش های متفاوت آن شد. راهکارهای طراحی شده می تواند جهت ارتقاء سطح کیفی یادگیری واحد درسی مبانی هنرهای تجسمی ۲(رنگ) مورد استفاده قرار گیرد. زیرا این چالش ها سازنده و تحول پذیر بوده اند. از آنجا که آموزش الکترونیکی حوزه ای در حال پیشرفت است و با گذشت زمان و مطالعات بیشتر به تکامل خود ادامه می دهد، می تواند به عنوان مکمل در کنارآموزش حضوری در افزایش کیفیت تدریس و یادگیری رشته ها ی هنر موثر باشد. |
| کلیدواژه ها |
| بیماری کرونا، آموزش مجازی، راهکارها، تعامل و یادگیری، رشته مجسمه سازی، مبانی هنرهای تجسمی ۲(رنگ) |
| وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |