افزایش مهارت اعضاء هیأت علمی دانشگاه برای اجرای دوره الکترونیکی
کد مقاله : 1000-NEXT
نویسندگان
سیدامید فاطمی *
رئیس مرکز فناوری های دیجیتالی دانشگاه تهران
چکیده مقاله
چکیده:
با همه گیری ویروس کرونا و تعطیلی اجباری آموزش حضوری، استادان ناچار به انتقال به روش یاددهی برخط در مقابل روش سنتی چهره به چهره شدند. آنچه در این انتقال مورد غفلت اکثر استادان قرار گرفت تفاوت نگرش در این دو شیوه از یاددهی بود. بسیاری از استادان با فرض این که همان روش چهره به چهره را فقط لازم است به صورت اینترنتی اجرا کنند وارد این فرآیند شدند. آنچه در این تجربه گفته می شود تفاوتهای اساسی مفهومی در این دو روش است و کارگاهی که بر این اساس برای افزایش مهارت اعضاء هیأت علمی طراحی شده است توضیح داده خواهد شد. بنای آموزشهای چهره به چهره به طور معمول بر شیوه های استاد محور، سخنرانی محور و تماس همزمان و چهره به چهره است. اما کلید موفقیت در یادگیری الکترونیکی شیوه دانشجو محور، فعالیت محور، محتوا محور و شبکه محور است. این اصول و نحوه اجرای آنها در سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی در کارگاه برای استادان ارائه شده است.


خلاصه گسترده:


1. ویژگی کارگاه
عوامل مهم در اجرای یک دوره آموزشی و تبدیل آن به دوره ای که باعث یادگیری عمقی برای دانش پذیران می باشد در تحقیقات مختلف ذکر شده است. اما عامل اصلی و محوری در همه اینها توجه به مسئله طراحی تدریس می باشد. مدلهای متعددی برای طراحی تدریس ارائه شده است. نگارنده مدل بومی ساده ای که به اختصار دستور نامیده می شود را ارائه داده است.
ویژگی اصلی این کارگاه این است که علاوه بر ارائه مسائل تئوری برای اجرای یادگیری الکترونیکی نحوه اجرای آن به صورت واقعی و عملی نیز ارائه می شود.
2. مدل دستور در طراحی تدریس
مدل پیشنهادی نگارنده برای طراحی تدریس از پنج رکن تشکیل شده است که از ابتدای کلمات آنها واژه دستور ساخته می شود.
این پنج رکن عبارتند از:
1) دستاورد، هدف و پیامد
2) سرفصل و سیلابس دوره
3) تعاملها و فعالیتهای دوره
4) واحدهای درسی دوره
5) رصد و ارزیابی
3. دستاورد ، هدف و پیامد دوره
آنچه هر دوره آموزشی دنبال می کند پیامدهایی خاص برای دوره است که در انتهای دوره لازم است دانش پذیران به آن رسیده باشند. ویژگیهای این موارد و تفاوت آنها در کارگاه به تفصیل ارائه می شود.
4. سرفصل و سیلابس
بعد از تعیین اهداف دوره لازم است که معلوم شود که برای رسیدن به آن اهداف چه مواردی لازم است در دوره پوشش داده شود.
5. واحدهای درسی
با مشخص شدن سیلابس لازم است که محتوای آموزشی طراحی شود و در اختیار دانش پذیران قرار بگیرد.
6. تعاملها و فعالیتهای دوره
از عوامل موثر در یادگیری فعالیت دانش پذیر و تعامل با محتوای درسی می باشد. این مسئله باعث عمق بخشی به یادگیری دانشجو می کند.
7. رصد و ارزیابی
همانطور که گفته شد طراحی تدریس بر محور اهداف و پیامدهای دوره می گردد. در حین اجرای دوره لازم است که پیشرفت دانش پذیر رصد شود و در مراحل مختلف ارزیابی صورت پذیرد.
8. یادگیری آینده
آنچه به عنوان یادگیری عمقی در یادگیری آینده ذکر می شود چند مشخصه دارد. عوامل مهم آن به اختصار اینجا ذکر می شود و تک تک این عوامل در کارگاه آموزش داده می شود:
1- محتوا محور (مخصوصا محتوای چند رسانه ای)
2- فعالیت محور (در مقابل منفعل)
3- دانش پذیر محور (در مقابل استاد محور)
4- شبکه محور – یادگیری اجتماعی (در مقابل یادگیری انفرادی)
9. معرفی کارگاه
کارگاه روشهای نوین یاددهی و یادگیری، طراحی تدریس و اجرای برخط یادگیری دانشجو محور ، محتوا محور و فعالیت محور برای کلیه اساتیدی که در حوزه یاددهی و یادگیری (چه به صورت چهره به چهره و چه به صورت برخط) فعالیت می کنند طراحی شده است. مطالب این کارگاه بر اساس نیازسنجی های میدانی و تجارب دانشگاهی طراحی شده است.
ویژگی این کارگاه شمول بر کلیه مطالب و ارائه صفر تا صد اجرای دوره می باشد. برای دسته بندی مطالب این کارگاه قابل اجرا در 5 دوره می باشد. کلیه فیلمهای این کارگاه شامل 67 کلیپ آموزشی (معمولا بین 8 تا 14) دقیقه به صورت کامل در پایان این مستند آمده است
در دوره اول تئوری های اصلی معرفی می شوند. و این پایه برای چهار دوره دیگر که اجرای دقیق همان اصول طراحی تدریس می باشند است. دوره دوم به دستاوردها و واحد های آموزشی می پردازد. دوره سوم برای ایجاد سناریوی تدریس و ساخت ویدیوی آموزشی طراحی شده است. در دوره چهارم به تعامل ها و فعالیتها پرداخته می شود و دوره پنجم متکلف بحث رصد و ارزیابی می باشد.
مزیت این کارگاه ارائه تئوری های یاددهی و یادگیری با همراهی اجرای عملی این تئوریها در سامانه و به صورت الکترونیکی است.. هدف این کارگاه آموزش کار با سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی (در اینجا مودل ) نیست اگر چه که این اتفاق برای افرادی که این کارگاه را بگذرانند حاصل خواهد شد.

10. نتایج اجرای کارگاه
این کارگاه تا به حال 9 بار اجرا شده است. شش بار برای اعضاء هیأت علمی دانشگاه تهران برگزار شده است. و سه بار به صورت آزاد برای علاقه مندان دیگر اجرا شده است.
نتایج نشان می دهد که کارگاه برای اجرای دوره های الکترونیکی و حتی روش حضوری موثر بوده است.
کلیدواژه ها
یادگیری الکترونیکی، یادگیری دانشجو محور، یادگیری فعالیت محور، یادگیری محتوا محور، یادگیری اجتماعی، توانمند سازی
وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است